Πλοίο φερόμενο να μεταφέρει εκατοντάδες τόνους βιομηχανικών αποβλήτων που θεωρούνται ύποπτα ως τοξικά κατέπλευσε χθες στην Αλβανία στον τόπο από όπου είχε αρχικά αποπλεύσει.

Η Ταϊλάνδη αρνήθηκε να δεχτεί το φορτίο. Το φορτίο του δεν έγινε δεκτό στην Ταϊλάνδη και το πλοίο περιπλανήθηκε μερικούς μήνες για να καταλήξει και πάλι στην Αλβανία, ανακοίνωσε η μη κυβερνητική οργάνωση Basel Action Network (BAN).

Υπολογίζεται ότι 2.100 συνολικοί μετρικοί τόνοι ύποπτων επικίνδυνων αποβλήτων συσκευασμένα σε 102 κοντέινερ στο υπό τουρκική σημαία πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων MOLIVA τελικά επέστρεψαν στο Δυρράχιο της Αλβανίας αφού ταξίδεψαν χιλιάδες μίλια σε όλο τον κόσμο στην Νοτιοανατολική Ασία και πίσω.

Σύμφωνα με πληροφορίες που διαβιβάσθηκαν στην οργάνωση BAN πρόκειται για σκόνη σακκόφιλτρων ηλεκτροκαμίνου (Electric Arc Furnace Dust-EAFD) που ανήκει στα τοξικά απόβλητα και πρέπει να αποθηκεύεται και να μεταφέρεται υπό πολύ αυστηρές συνθήκες.

«Το πλοίο έχει αγκυροβολήσει στο Δυρράχιο, σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από το λιμάνι», δήλωσε στο AFP ο Jim Puckett, εκτελεστικός διευθυντής της BAN, ο οποίος βρέθηκε χθες στο αλβανικό λιμάνι περιμένοντας την άφιξη του πλοίου.

Το φορτηγό μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Moliva, με σημαία Τουρκίας, μεταφέρει, σύμφωνα με την ίδια πηγή, «102 κοντέινερ, δηλαδή 2.100 τόνους» αποβλήτων που θεωρούνται ύποπτα.

Σύμφωνα με την BAN το φορτίο έφυγε για πρώτη φορά από το Δυρράχιο στις 4 Ιουλίου 2024, με δύο ναυλωμένα πλοία της Maersk. Λίγο αργότερα, το δίκτυο δράσης της BAN μετά από μια πληροφορία ειδοποίησε τις αρχές της Αλβανίας, των πολλαπλών χωρών διέλευσης και της χώρας προορισμού της Ταϊλάνδης ότι το πλοίο πιθανώς εμπλέκεται στην διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων. Κατά συνέπεια, η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης δήλωσε ότι δεν συμφώνησε ποτέ να δεχτεί τα απόβλητα και ζήτησε από την κυβέρνηση της Σιγκαπούρης να σταματήσει την αποστολή.

Ο διευθυντής της BAN, Jim Puckett, βρισκόταν στο λιμάνι του Δυρραχίου όταν έφτασε το πλοίο και καλεί τις αλβανικές αρχές να ανοίξουν δημόσια και να δειγματοληψήσουν τα εμπορευματοκιβώτια για να εξασφαλίσουν μια διαφανή διαδικασία δειγματοληψίας και ανάλυσης. Αναζητά ένα διαχωρισμένο δείγμα, ώστε η ανεξάρτητη ΜΚΟ του να μπορεί να πραγματοποιήσει παράλληλη ανάλυση για να επιβεβαιώσει την επικινδυνότητα των αποβλήτων και θα συναντηθεί με αξιωματούχους του Υπουργείου Περιβάλλοντος αυτήν την εβδομάδα.

Ο Jim Puckett δήλωσε "Και, είμαστε 100% βέβαιοι ότι δεν θα έπρεπε ποτέ να είχε εξαχθεί στην Ταϊλάνδη. Τώρα που είναι πίσω, είναι ζωτικής σημασίας να διεξάγουμε μια πλήρη και διαφανή ανάλυση των συστατικών αυτών των απορριμμάτων, να μάθουμε ποιος τα δημιούργησε και ποιος είναι υπεύθυνος για την ναυτιλία χωρίς κατάλληλη συσκευασία και προειδοποίηση, κατά πιθανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου".

Τα απόβλητα που δεν έγιναν δεκτά στην Ταϊλάνδη ταξίδεψαν πίσω στην Αλβανία αφού το πλοίο περιπλανήθηκε επί μήνες στην θάλασσα με σταθμούς στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Τουρκία.

«Η μεταφορά αυτών των αποβλήτων έχει προκαλέσει διχογνωμίες. Ορισμένοι δηλώνουν ότι δεν πρόκειται για επικίνδυνα απόβλητα. Εμείς δηλώνουμε ότι είμαστε 95% βέβαιοι ότι είναι», δήλωσε ο Jim Puckett κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Δυρράχιο.

Η εισαγγελία του Δυρραχίου ξεκίνησε έρευνα σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) για «λαθρεμπόριο απαγορευμένων εμπορευμάτων» και «κατάχρηση εξουσίας».

Η αλβανική εισαγγελία διέταξε χθες την δέσμευση των εμπορευματοκιβωτίων πριν από τον κατάπλου, για να προετοιμαστεί το άνοιγμά τους σε συνθήκες ασφαλείας.

Σύμφωνα με τον αλβανικό τύπο "το φορτίο που εχει αναφερθεί οτι περιλαμβάνει τέφρα από καμινάδες μεταλλουργικών εργοστασίων επεστρεψε αφού η μη κυβερνητική οργάνωση "Δίκτυο Δράσης της Βασιλείας" με έδρα τις ΗΠΑ, προειδοποίησε για την επικινδυνότητά του.

Μετά από περισσότερους από τρεις μήνες ταξιδιού μέχρι την Ασία και πάλι πίσω, το φορτίο έφτασε στα αλβανικά ύδατα, σε πλοίο που είχε αναχωρήσει από το Gioia Tauro της Ιταλίας. Ωστόσο, το πλοίο παραμένει έξω από το λιμάνι, καθώς δεν έχει ακόμα προγραμματιστεί η αποβίβασή του. Οι αλβανικές αρχές δηλώνουν ότι η υπόθεση είναι υπό έρευνα, και η τελική απόφαση ανήκει στην Εισαγγελία, η οποία θα καθορίσει τα επόμενα βήματα.

Η σκόνη που περιέχεται στα απόβλητα, γνωστή ως EAF, περιλαμβάνει υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων όπως μόλυβδο και χρώμιο, καθώς και άλλες καρκινογόνες χημικές ουσίες".

Η αποστολή βιομηχανικών αποβλήτων από τις δυτικές χώρες για την διαχείρισή τους αλλού, στην Ασία ή την Αφρική, αποτελεί τμήμα του παγκόσμιου εμπορίου που καταγγέλλεται συστηματικά από τις περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αντιπροσωπεύει 44 έως 70 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.

Πηγές: Basel Action Network (BAN), Διεθνή πρακτορεία ειδήσεων