Της Γεωργίας Ερμίδη
Ήδη έχουμε εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου, της ενέργειας γενικότερα και του κόστους μεταφοράς, ενώ λόγω των εχθροπραξιών Ρωσίας-Ουκρανίας προβλέπεται αύξηση της τιμής των σιτηρών και φυτικών ελαίων καθώς η Ελλάδα εισάγει απο την Ρωσία και την Ουκρανία σιτηρά, κριθάρι, καλαμπόκι, ηλιέλαια κ.α.
Οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας μας που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ψωμιού, στην μακαρονοποιία και στην παραγωγή αρτοσκευασμάτων, μπισκότων και άλλων προϊόντων σίτου προμηθεύονται απο αυτές τις δύο χώρες τις πρώτες ύλες και υπάρχουν φόβοι οτι η τιμή του ψωμιού αναμένεται να αυξηθεί.
Το σιτάρι χρησιμοποιείται και στην παρασκευή αλευριού, ζωοτροφών και ως πρώτη ύλη στην παρασκευή αλκοολούχων ποτών και καυσίμων. Το σιτάρι καλλιεργείται επίσης για την βοσκή των ζώων, καθώς και για το άχυρο, τον κορμό του φυτού, που χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή ή υλικό κατασκευών.
Η Ρωσία και η Ουκρανία μαζί αντιπροσωπεύουν το 29% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, το 80% των εξαγωγών ηλιελαίου και το 19% των παγκόσμιων εξαγωγών αραβοσίτου (καλαμποκιού). Η τιμή του σιταριού εκτινάχθηκε σε υψηλό 9-1/2 έτους την Τρίτη και αυτή του καλαμποκιού σε υψηλό οκτώ μηνών.
Όπως καταλαβαίνει κανεις έστω και το μισό της ετήσιας εισαγωγής σιταριού μιας χώρας αν διαταραχθεί αυτό θα δημιουργήσει αναταράξεις τιμών και ζήτησης σε μια σειρά προϊόντων στην τροφική αλυσίδα.
H αγορά αυτό το διάστημα προσπαθεί να μετρήσει τις συνέπειες στις προμήθειες στα σιτηρά και στα σπορέλαια από την σύγκρουση μεταξύ δύο από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στον κόσμο.
«Οι αγορές είναι πολύ νευρικές και στο τρέχον περιβάλλον η αστάθεια είναι άνευ προηγουμένου, ανέφερε η εταιρεία συμβούλων Agritel.
Το σιτάρι της Ουκρανίας και την Ρωσίας, αλλά και άλλα τρόφιμα και πρώτες ύλες και γεωργικά προϊόντα, ταΐζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους και ζώα σε χώρες τόσο της Ευρώπης, όσο και της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.
«Θα υπάρξει μεγάλος αντίκτυπος στις τιμές του σιταριού και τις τιμές του ψωμιού για τους απλούς ανθρώπους», δήλωσε η Γενική Διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα.
Η Ελλάδα πρέπει να αναλογιστεί και να κατανοήσει τι σημαίνει για μια χώρα πρωτογενής παραγωγή.
Βέβαια καθόμαστε και συζητάμε την τιμή του σταριού και δεν αναρωτιόμαστε επίσης ποιοί άνθρωποι καθημαγμένοι θα καλλιεργήσουν το στάρι και τα υπόλοιπα τρόφιμα από τα οποία τρέφεται ο υπόλοιπος κόσμος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), το μισό σιτάρι που καταναλώθηκε το 2020 στο Λίβανο, προέρχεται από την Ουκρανία. Αλλα και πολλές άλλες χώρες στον κόσμο εξαρτώνται από τις ουκρανικές εξαγωγές. Υεμένη, Λιβύη, Αίγυπτος, Μαλαισία Ινδονησία, 21% το Μπαγκλαντές.
Η Αίγυπτος, ο κορυφαίος εισαγωγέας σιταριού, είχε προγραμματίσει διαγωνισμό την Πέμπτη, αλλά τον ακύρωσε αφού έλαβε μόνο μία προσφορά.
Στην Τυνησία, το υπουργείο Γεωργίας είπε ότι αναζητά μαλακό σιτάρι από την Ουρουγουάη, την Βουλγαρία και την Ρουμανία για να προστατευθεί από πιθανές διακοπές του εφοδιασμού.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, γνώστης της διεθνούς αγοράς και υπεύθυνος σιτηρών στην ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΗ ΑΕ, «όλα τα ουκρανικά λιμάνια είναι κλειστά λόγω των βομβαρδισμών. Αυτό επηρεάζει αρνητικά και τις εξαγωγές της Μολδαβίας που δεν έχει δικά της λιμάνια.
Επίσης οι Ρώσοι έχουν κλείσει όλα τα λιμάνια της Αζοφικής Θάλασσας. Αυτό σημαίνει ότι έχουν αποκλειστεί και τα ρώσικα λιμάνια που τροφοδοτούσαν τις αγορές κυρίως της Τουρκίας, Ελλάδας και Ιταλίας. Αυτό σημαίνει ότι οι προμήθειες σιτηρών για Ελλάδα έχουν κυριολεκτικά παγώσει. Ελπίζουμε σύντομα να ανοίξουν τα ρωσικά λιμάνια στη ναυσιπλοΐα και να αποκατασταθούν οι μεταφορές προϊόντων.
Εκεί που θα υπάρξει πρόβλημα είναι στα λιμάνια της Ουκρανίας. Δεν γνωρίζουμε αν έχουν πάθει ζημιές από τους βομβαρδισμούς και δεν έχουμε εικόνα για το πότε θα αποκατασταθούν οι εξαγωγές. Οι αγορές φοβούνται ότι εκεί θα υπάρξει πρόβλημα και σημαντική αναστάτωση.
Η Ουκρανία εξάγει ετησίως περίπου 15 εκατ. τόνους καλαμπόκι. Αν δεν ανοίξουν τα λιμάνια της δεν θα μπορεί να εκτελέσει τις παραγγελίες. Αν δεν μπορεί να εκτελέσει τα συμβόλαια η Ουκρανία θα πρέπει να βρεθούν άλλες αγορές.
Ρουμανία και Βουλγαρία αποτελούν εναλλακτικές αγορές για το καλαμπόκι. Έχουν αποθέματα αλλά προσπαθούν να τα πουλήσουν σε ακόμη υψηλότερες τιμές. Η Βουλγαρία ανατίμησε το καλαμπόκι 25 ευρώ τον τόνο. Από την άλλη η Ρουμανία δεν πουλά καθόλου μέχρι στιγμής.
Την Πέμπτη (24/2) στις διεθνείς αγορές το σιτάρι και το καλαμπόκι έπιασαν limit-up και σημείωσαν τη μέγιστη επιτρεπτή από το χρηματιστήριο άνοδο. Την Παρασκευή (25/2) άρχισαν να διορθώνουν οι τιμές αλλά παραμένουν για αρκετό διάστημα σε υψηλά επίπεδα».