Της Γεωργίας Ερμίδη

Το φορτηγό πλοίο Ruby με σημαία Μάλτας, το οποίο μεταφέρει 20.000 τόνους λιπάσματος νιτρικού αμμωνίου, είχε γίνει το επίκεντρο μιας διαμάχης μετά από αναχώρηση και επιστροφή στο Great Yarmouth του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι ισχυρισμοί είναι ότι το πλοίο έχει πετάξει μολυσμένο φορτίο στην Βόρεια Θάλασσα. Τοπικοί αξιωματούχοι επέκριναν την απόφαση της κυβέρνησης να επιτρέψει στο Ruby να επιστρέψει στο λιμάνι, λέγοντας ότι το φορτίο ενέχει μεγάλους κινδύνους.

Είπαν ότι η ποσότητα νιτρικού αμμωνίου στο πλοίο ήταν επταπλάσια από την ποσότητα που ενέχονταν στην έκρηξη στην Βηρυτό το 2020, κατά την οποία εξερράγη μεγάλη ποσότητα νιτρικού αμμωνίου που ήταν αποθηκευμένη στο λιμάνι της Βηρυτού, σκοτώνοντας τουλάχιστον 218 ανθρώπους και τραυματίζοντας 7.000. Η έκρηξη προκάλεσε ζημιές σε περιουσίες αξίας 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αφήνοντας χιλιάδες ανθρώπους αστεγους.

Οι πολιτικοί κατηγόρησαν τον Υπουργό Εξωτερικών για αμέλεια, λέγοντας ότι δεν έπρεπε ποτέ να επιτραπεί στο πλοίο να εισέλθει στο Γκρέιτ Γιάρμουθ.

Οι αναφορές αποκάλυψαν ότι μέρος του φορτίου βρέθηκε μολυσμένο, εγείροντας ανησυχίες για την ασφάλεια. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ναυτιλίας και Ακτοφυλακής του Ηνωμένου Βασιλείου (MCA), μια «μικρή ποσότητα» του μολυσμένου λιπάσματος εντοπίστηκε και «αφαιρέθηκε με επιτυχία».

Οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης αναφέρουν ότι το πλοίο αναχώρησε από το λιμάνι στις 16 Νοεμβρίου, κάνοντας κύκλο περίπου 12 ναυτικών μιλίων ανοιχτά, πριν επιστρέψει στις 18 Νοεμβρίου. Οι ισχυρισμοί είναι ότι το μολυσμένο φορτίο είχε απορριφθεί στην θάλασσα.

Το μολυσμένο φορτίο σύμφωνα με διεθνή μέσα είναι το λίπασμα του νιτρικού αμμωνίου να είχε μολυνθεί με μαζούτ.

Το νιτρικό αμμώνιο είναι ανόργανη χημική ένωση. Είναι λευκό, διαυγές στερεό και διαλύεται εύκολα στο νερό. Χρησιμοποιείται κυρίως στην γεωργία ως λίπασμα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε άζωτο.

Είναι επίσης ένα από τα κύρια συστατικά στην εξόρυξη εκρηκτικών. Επειδή το στερεό νιτρικό αμμώνιο μπορεί να υποστεί εκρηκτική αποσύνθεση όταν θερμαίνεται σε περιορισμένο χώρο, έχουν επιβληθεί κυβερνητικοί κανονισμοί για την αποστολή και την αποθήκευση του.

Ένας εκπρόσωπος της διαχειρίστριας εταιρείας του λιμένα Γκρέιτ Γιάρμουθ Peel Ports, είπε ότι η αναχώρηση του πλοίου έγινε για «επιχειρησιακούς λόγους». Ωστόσο, οι περιβαλλοντολόγοι προειδοποίησαν ότι η έκθεση του νιτρικού αμμωνίου στο θαλασσινό νερό θα μπορούσε να βλάψει τα θαλάσσια οικοσυστήματα, τα οποία θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν τους πληθυσμούς των ψαριών.

Το Υπουργείο Μεταφορών υπερασπίστηκε την απόφασή του, λέγοντας ότι η επιχείρηση ακολούθησε τις κατευθυντήριες γραμμές ασφαλείας που παρέχονται από το MCA και το Health & Safety Executive (HSE). Περιέγραψαν τον ελλιμενισμό ως «εμπορική απόφαση», προσθέτοντας ότι δεν υπήρχε νομική βάση για να αρνηθεί την είσοδο του πλοίου στο λιμάνι.

Το Ruby είχε αρχικά ελλιμενιστεί στα τέλη Οκτωβρίου στο Γκρέιτ Γιάρμουθ μετά από αρκετούς μήνες , στους οποίους υπήρχε άρνηση εισόδου του από πολλές χώρες, όπως η Νορβηγία, η Σουηδία και η Λιθουανία.

Οι αρχές σε αυτές τις χώρες ανησυχούσαν για την ασφάλεια λόγω ζημιών που υπέστη το πλοίο κατά την διάρκεια ενός περιστατικού προσάραξης στην Νορβηγία τον Αύγουστο. Κατόπιν αυτών έγιναν προσωρινές επισκευές στο πλοίο.

Η διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου, Serenity Shipping με έδρα τα ΗΑΕ, μεταφορτώνει αυτήν τη στιγμή το φορτίο σε άλλο πλοίο, στο υπό σημαία Μπαρμπάντος φορτηγό πλοίο Zimrida. Κάποιο φορτίο έχει ήδη μεταφορτωθεί.

Οι περιβαλλοντικές ομάδες επέκριναν την απόρριψη του μολυσμένου νιτρικού αμμωνίου στην θάλασσα παρά τις διαβεβαιώσεις από κυβερνητικούς εκπροσώπους που υποστήριξαν ότι το νιτρικό αμμώνιο «δεν είναι μια ανθεκτική χημική ουσία» και θα εξαφανιζόταν στο θαλασσινό νερό.

Το 37,000 dwt bulker Ruby που κατασκευάστηκε το 2012 άρχισε να προσελκύει την διεθνή προσοχή τον Σεπτέμβριο, όταν οι νορβηγικές αρχές διέταξαν το πλοίο να εγκαταλείψει το Tromsø λόγω του εκρηκτικού φορτίου του. Έκτοτε, το πλοίο αντιμετωπίζει συνεχή κριτική, αναφέρουν διεθνή μέσα.

Το Ruby κατευθυνόταν αρχικά από την ρωσική πόλη Kandalaksha προς το Λας Πάλμας των Καναρίων Νήσων.Λίγο καιρό μετά την αναχώρησή του από το ρωσικό λιμάνι Kandalaksha, το Ruby πιάστηκε σε μια καταιγίδα που το προσάραξε, προκαλώντας ζημιές στο κύτος, την προπέλα και στο πηδάλιο του.

Εάν το πλοίο βυθιζόταν, το νιτρικό αμμώνιο θα μπορούσε να είχε διαρρεύσει, προκαλώντας πιθανώς μια μεγάλη οικολογική καταστροφή.

Και αν το πτητικό φορτίο είχε αναφλεγεί, θα μπορούσε να εκραγεί με έκρηξη επτά φορές μεγαλύτερη από εκείνη της έκρηξης που ισοπέδωσε το λιμάνι της Βηρυτού το 2020.

Έχοντας υπόψη αυτόν τον κίνδυνο, πολλά κράτη λιμένα απέσυραν το πλοίο αντί να παρέχουν καταφύγιο. Και παρόλο που το λιμάνι του Τρόμσο της Νορβηγίας διεξήγαγε προσωρινές επισκευές, το Ruby δεν είχε άδεια να ξεφορτώσει το φορτίο του εκεί, ή στην Σουηδία και την Δανία, που του αρνήθηκαν την πρόσβαση στα λιμάνια της Βαλτικής.

Τώρα, συνοδευόμενο από το μαλτέζικο ρυμουλκό Amber II, το τελευταίο σχέδιο περιελάμβανε ένα ταξίδι το Marsaxlokk στην Μάλτα, το σπίτι της σημαίας του, όπου θα μπορούσε να εκφορτωσει και να επισκευαστεί, και έδεσε λίγο έξω από τις εκβολές του Τάμεση για να ανεφοδιαστεί, όπου παρέμεινε για πάνω από ένα μήνα.

Κατόπιν, ελήφθη η απόφαση να μεταφερθεί το πλοίο στο Great Yarmouth για να εκφορτώσει το φορτίο του και να επισκευάστει, υπό την επίβλεψη του νηογνώμονα.

«Σύμφωνα με την έγκριση του Υπουργείου Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου για την είσοδο του MV Ruby στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου, η Peel Ports Group θα αναλάβει την ευθύνη να φιλοξενήσει το σκάφος σε κατάλληλη θέση ελλιμενισμού υπό τα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας», δήλωσε ο Richard Goffin, διευθυντής λιμένων για το Great Yarmouth.

«Το λιμάνι έχει την ικανότητα να χειρίζεται επικίνδυνα υλικά. Η ομάδα μας είναι έμπειρη στην εφαρμογή αυστηρών πρωτοκόλλων ασφάλειας και τηρούμε αυστηρά όλους τους κανονισμούς ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου και τα διεθνή ναυτιλιακά πρότυπα.

«Ο ρόλος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι το MV Ruby θα είναι σε θέση να εκφορτώσει με ασφάλεια και να συνεχίσει το ταξίδι του».